1. Glucose là gì?

Glucose là một loại đường đơn, là nguồn năng lượng chính đi nuôi cơ thể khi con người ăn các loại thức phẩm. Cơ thể bắt đầu phân hủy carbohydrate có trong các thực phẩm này để chuyển hóa thành năng lượng glucose đi nuôi các tế bào trong cơ thể.  Glucose lưu thông trong máu (đường huyết), do đó sau khi tiêu thụ thức ăn, nồng độ đường trong máu tăng lên.

Sơ đồ học của glucose

Các tế bào tiếp nhận glucose bắt buộc sản sinh ra insulin để “mở khóa vạn năng” để glucose đến gặp các tế bào. Khi nhiều tế bào nhận được glucose, lượng đường trong máu sẽ trở lại bình thường. Lượng glucose dư thừa sẽ được dự trữ ở gan dưới dạng glycogen.

Glycogen đóng vai trò giúp cơ thể hoạt động khi đói. Cụ thể, nếu bạn không ăn uống trong thời gian ngắn, nồng độ glucose trong máu sẽ giảm xuống. Tuyến tụy tiết ra hormone glucagon, kích hoạt sự phân hủy glycogen thành glucose, giúp nồng độ đường trong máu trở lại mức bình thường.

2. Glucose hoạt động như thế nào?

Khi bạn ăn đồ ăn chứa carbohydrate, chúng sẽ được giải phóng ra trong quá trình tiêu hóa và glucose sẽ được hấp thụ vào máu thông qua đường tiêu hóa và sau đó được vận chuyển đến các tế bào trong cơ thể.

Các tế bào trong cơ thể sử dụng glucose để tạo ATP - năng lượng cho tế bào sống. Glucose được nhập vào các tế bào thông qua cơ chế vận chuyển phụ thuộc insulin. Insulin là một hormone được sản xuất bởi tuyến tụy và giúp cho glucose vào được các tế bào trong cơ thể.

Quá trình vận chuyển glucose vào máu luôn luôn cần có sự hiện diện của insulin (do tuyến tụy tiết ra). Do đó, nếu tuyến tụy không sản xuất đủ insulin hoặc cơ thể sử dụng insulin không hiệu quả, việc đưa glucose vào tế bào sẽ bị gián đoạn. Lúc này bạn liên tục đói, khát nước, ăn uống liên tục nhưng cơ thể không có năng lượng cho các hoạt động sống.

3. Các mức độ của Glucose

Bạn cần biết điều này để không nạp quá nhiều đường vào cơ thể, dưới đây là mức glucose ở mức binh thường:

• Trước khi ăn: cơ thể nhịn đói ít nhất 8 tiếng, mức glucose bình thường trước khi ăn là từ 90 – 130mg/dl, thường được kiểm tra vào buổi sáng sớm. Với những người bị tiểu đường thai kỳ, mức đường huyết phải dưới 95mg/dl.
• Giữa bữa ăn: mức đường huyết là 70 mg/dl đến 100 mg/dl.
• Sau khi ăn: thường 1 – 2 giờ sau ăn,  với người bình thường phải dưới 180 mg/dl. Với phụ nữ bị tiểu đường thai kỳ vào 1 giờ sau bữa ăn, chỉ số đường huyết dưới 140mg/dl và sau 2 giờ ăn dưới 120mg/dl.
• Trước khi tập thể dục hoặc hoạt động thể chất: đường huyết trong máu tốt nhất là ttừ 126mg/dl đến 180mg/dl.
• Sau khi tập thể dục (thể chất): chỉ số đường huyết nên trên 100mg/dl. Nếu chỉ số này dưới 100mg/dl, bạn nên ăn 15 gam để bổ sung glucose. Sau 15 phút, nếu đường huyết vẫn dưới 100mg/dl, bạn tiếp tục bổ sung 15 gam carbohydrat. Lặp lại điều này đến khi glucose đạt mức tối thiểu 100mg/dl để đảm bảo năng lượng cho các hoạt động của cơ thể.

4. Làm sao khi glucose ở mức quá cao hoặc quá thấp

Mức đường huyết ổn định là một trong những yếu tố quan trọng giúp cơ thể hoạt động tốt. Do đó, ngay khi phát hiện đường huyết quá cao hoặc quá thấp, bạn nên đi khám sức khỏe với bác sĩ chuyên khoa Nội tiết – Đái tháo đường để được chẩn đoán chính xác, điều trị bằng thuốc và điều chỉnh chế độ ăn khoa học, hợp lý. Ngoài ra, người bệnh cần theo dõi chặt lượng glucose, luyện tập thể dục, tăng cường các hoạt động thể chất phù hợp với tình trạng sức khỏe.

5. Glucose đóng vai trò như thế nào trong cơ thể người?

Glucose đóng vai trò rất quan trọng trong cơ thể, hầu hết các tế bào như thần kinh, máu đều dựa trên hoạt động của glucose, glucose được hoạt động nhiều nhất là não bộ. Glucose được các hệ thần kinh sử dụng khi làm việc, học tập,…Nếu như các tế bào thần kinh không nhận đủ glucose thì không thể kết nối với các cơ quan khác để thực hiện hoạt động của mình. Người có lượng glucose không ổn định trong thời gian dài (như người bị đái tháo đường) có thể phát triển các vấn đề nghiêm trọng như khó khăn về nhận thức hoặc mất trí nhớ. Hàm lượng glucose trong máu nên duy trì ở mức độ vừa đủ, ổn định. 

6. Kiểm tra nồng độ Glucose như thế nào?

Kiểm tra nồng độ Glucose

Kiểm tra nồng độ glucose rất quan trọng với người bệnh đái tháo đường. Tại khoa Nội tiết – Đái tháo đường, nhân viên y tế sẽ dùng một cây kim nhỏ chích vào ngón tay, sau đó nhỏ giọt máu vào que thử. Sau đó, đưa que thử vào máy theo hướng dẫn và đọc kết quả sau 20 giây. Người bị đái tháo đường nên kiểm tra đường huyết tại nhà mỗi ngày theo hướng dẫn của bác sĩ để điều chỉnh khẩu phần ăn uống hợp lý.